آیا می دانید گسترده ترین سریع جواب دهید عضو بدن شما چیست ؟‌

الف) قلب – زیرا که از همه نیرومند تر است

ب) مغز – زیرا که هیچ کاری را بدون فرمان او نمی توانید انجام دهید

ج) پوست

بله جواب صحیح پوست است ! پوست گسترده ترین عضو بدن است . وزن پوست یک فرد بالغ بین ? تا ? کیلو گرم است . اگر شما پوست بدنتان را پخش کنید مسافتی حدود ?/? متر مربع را در بر خواهد گرفت یعنی چیزی حدود ابعاد ملحفه یک تخت خواب کودکانه .

پوست شما تمام اجزای داخل بدنتان را پوشانده و از آن مراقبت می کند . بدون پوست عضلات و استخوان ها و تمام اعضای بدن به بیرون خواهد ریخت و این به هیچ وجه خوشایند نیست !

پس اجازه دهید وقتمان را تلف نکنیم و به شناخت پوست بپردازیم !
قسمت های مختلف پوست

پوست بدن از سه لایه که هرکدام اهمیت خاص خود را دارند تشکیل شده است . لایه بیرونی پوست اپیدرم یا روپوست نام دارد . روپوست قسمتی از پوست است که شما ، با چشم می بینید .

برای یک دقیقه به پوست دستتان نگاه کنید. اگر چه شما متوجه اتفاق خاصی نمی شوید و این سطح پوست سخت و محکم به نظر می رسد . در زیر رو پوست سلول های جدید پوستی وجود دارند که در حال شکل گیری هستند . وقتی که سلول های جدید آماده می شود ،‌ آنها شروع به حرکت به سمت رو پوست (اپیدرم ) می کنند . این سفر چیزی حدود ? هفته در هر ماه طول می کشد .

وقتی که سلول های جدید به سطح پوست می رسند ،‌سلو ل های قدیمی تر سطح پوست می میرند واین سلول ها جای آنها را می گیرند . این پوستی که شما می بینید در واقع سلو ل های مرده هستند .این سلول های قدیمی همانند ورزشکاران کهنه کار سخت ، محکم و قوی هستند و فقط مناسب پوشش وحفاظت از سطح بدن می باشند . اما این سلول های مرده مدت زمان کوتاهی بر روی سطح پوست باقی می مانند و با شستشو و استحمام ، پوشیدن لباس ، رفتن به بازار ، بازی با کامپیوتر ، نشستن درکلاس وحتی هنگام خواب پوسته پوسته شده و از سطح بدن جدا می شوند ، به عبارتی می توان گفت درهمه حال و همه زمان این سلول های مرده درحال ور آمدن و جدا شدن ازسطح بدن هستند . در حقیقت می توان به جرأت گفت که در هر دقیقه ?????تا ????? هزار سلول مرده پوست از سطح پوست بدن ما جدا می شود که چیزی حدود ?/? کیول گرم سلول مرده در هر سال از سطح پوست شما جدا می شود .
پیدرم (روپوست )

پیدرم (روپوست ) پوست شما همیشه در حال تولید و ساخت سلولهای جدید است که به سطح پوست رفته و جای سلول های مرده و قدیمی را می گیرند . در واقع ?? در صد از سلول های بخش اپیدرم ( روپوست ) همیشه در حال کار وساخت سلو ل های جدید هستند . و هیچ وقت پوست بدن شما از بین نمی رود . راستی ? در صد باقی مانده سلولهای اپیدرم چکار می کنند . آیا شما می دانید نه آنها هم بیکار نمی نشیند و فقط تماشاچی نیستند . آنها ماده ای به نام ملانین تولید می کنند . ملانین ماده ای است که به پوست رنگ نمی دهد . هر چه پوست شما تیره تر باشد میزان ملانین موجود درپوست بیشتر است و وقتی پوست شما درمعرض نور قرار می گیرد سلول ها ملانین اضافی تولید می کنند تا مانع آفتاب سوختی و ورود اشعه های ماورای بنفش خورشید به پوست شوند . به همین دلیل است که وقتی مدت طولانی مقابل نور خورشید قرار می گیرد پوست شما تیره تر می شود . اگرچه ملانین ماده ای قوی در مقابل اشعه های مضر است اما نمی تواند مانع ورود تمامی اشعه های مضر به پوست بدن شود و به همین دلیل است که استفاده از کرمهای ضد آفتاب مقاوم درمقابل نفوذ اشعه های خورشید توصیه می شود و این کرمها می تواند تا حدی مانع آفتاب سوختگی و احتمالاً سرطانها و بیماری پوست شود .

درم (زیر پوست یا پوست حقیقی )

لایه بعدی پوست که زیر روپوست یا همان اپیدرم قرار دارد زیر پوست یا درم نام دارد . شما نمی توانید درم (زیرپوست ) پوست خود را که در زیر لایه اپیدرم قرار دارد با چشم ببینید . زیر پوست یکی از مهمترین قسمت های پوست است دراین قسمت اعصاب ، مویرگهای خونی ، غده های چربی و غدد ترشح کننده عرق وجود دارد . که همگی آنها در سلامت پوست نقش بسزایی دارند. اعصابی که ریشه در زیر پوست شما دارند باعث می شوندکه شما بتوانید اجسامی را که پوست دست یا بدنتان آنها را لمس می کند حس کنید . این اعصاب با مغز و دستگاه عصبی بدنتان همکاری کرده و به دست شما کمک می کند تا سطوح نرم یا زبر اجسام را لمس و حس کنید . پایانه های عصبی موجود درقسمت های مختلف بدنتان مثل لبها به شما کمک می کند جسم زبر تا نرمی راکه با لبهایتان بر خورد می کند ، احساس کنید و مثلاً اگر پشه ای پایتان را نیش بزند احساس درد خواهید کرد . اگر مثلا ً بدن شما با چیز داغی برخورد کند این اعصاب فوراً پیغام را به مغز یا نخاع منتقل کرده و شما خود را به کنارمی کشید و این دورشدن و کنارکشیدن خود را از جسم داغ یک نوع پاسخ سریع است که به موجب دستور مغز به اعصاب موجود درپوست صورت می گیرد . تمام این مرحله گزارش اعصاب به مغز و عکس العمل بدن درعرض یک ثانیه صورت می گیرد . قسمت زیر پوست شما پر از مویرگ های نازک خونی است این مویرگ ها اکسیژن و مواد غذایی لازم پوست را تهیه می کنند . و همچنین مویرگ های مواد زائد موجود در پوست را به سمت محل دفع این مواد منتقل می کنند . شما می توانید این مویرگ های موجود درپوست را درافرادی که پوست نازک و شفاف دارند به خصوص درافراد مسن که رفته رفته پوست آنها نازک و شفاف تر می شود مشاهده کنید.
غدد چربی و قند

زیرپوست یا درم محل وجود غدد چربی نیز هست که به آنها چربی زا گفته می شود و چربی یا سبوم تولید می کنند . سبوم چربی طبیعی پوست شماست . این چربی تولید شده به سطح پوست شما منتقل می شود تا از پوست شما محافظت کرده و سطح پوست را روغنی و تازه نگه دارد . این چربی موجود ، پوست شما را ضد آب کرده و بنا براین پوست ، آب جذب نمی کند و خیس نمی شود . چربی پوست هیچ وقت دوست ندارد به تنهایی کار کند و همیشه دوست دارد با دو ستش غدد عرق کار کند . وقتی غدد عرق شروع به ترشح می کنند این قطره ها نیز به سطح پوست یعنی اپیدرم می روند ولی شما نمی توانید از طریق انتقال عرق به سطح پوست را احساس کنید قطره های عرق از طریق پرزهای پوستی یعنی سوراخهای پوست خارج می شوند . وقتی که چربی عرق با هم ترکیب می شوند یک لایه نازک محافظ تقریباً چسبنده را روی سطح پوست تولید می کنند .
حالا به شما راهی را آموزش می دهیم تا بتوانید این قشر محافظ پوست را ببینید . اول سوزن نازکی را با انگشتانتان بردارید و دوباره به زمین بگذارید ، سپس دستهایتان را کاملاً با آب و صابون بشوئید و دوباره سعی کنید تا سوزن را بردارید .اما این بار به سختی و پس از مدتی تلاش می توانید سوزن را بردارید . زیرا که با شستشو این لایه چسبناک از بین رفته است !( نگران نباشید دوباره به سرعت غدد چربی و عرق این لایه چسبنده را تولید می کند). دفعه بعدی که دوش می گیرید یا مدت طولانی دراستخر باقی می مانید دقت کنید و ببینید چطور پوست شما خیس می خورد زیرا که این لایه حفاظتی چرب کاملاً شسته شده و آب به داخل پوست شما نفوذ کرده و پوست شما برای مدتی تا زمانی که بزودی دوباره این غدد ، چربی و عرق تولید کنند چروک می شود .

لایه زیرپوست

سومین و آخرین لایه پوست لایه زیرپوستی نام دارد که بیشتر از چربی تشکیل شده و به تأمین گرمای بدن و دفع ضربه وقتی که به زمین خورده با به جایی برخورد می کنید کمک می کند و این لایه پوست را محکم به بافت های زیری متصل می کند . این لایه پوست دقیقاً محل شروع رشد موهای موجود بر روی پوست قرار دارد . هر موی موجود بر روی پوست از داخل استوانه های ،‌ نازک پوستی که فولیکول نام دارد رشد کرده و بیرون می آید و هر فولیلول ، همانند غلافی پوستی ریشه موها را در بر دارد و در لایه زیر پوستی قرار داشته و تا درم یا پوست اصلی امتداد دارد . درسرتا سر پوست بدن شما غلاف های فولیکول که موها را در برگرفته اند وجود دارد ، به جز لبها ، کف دستان و کف پاهای شما . و دربعضی قسمت ها این فولیکول ها بیشتر است وفقط بر روی پوست سرشما ?????? فولیلول قرار دارد !

فولیکول های مو بر روی غدد چربی زا قرار دارندکه چربی لازم مو را تهیه می کنند . و این چربی به موها درخشش و براقیت خاصی داده و آنها را کمی ضد آب می کند و همچنین موجب عدم شکنندگی موها می شود .
همکاری قسمت های مختلف پوست

تمام بخش های پوست به بهترین وجه وظیفه خود را انجام می دهند . اما گاهی اوقات مویرگ های خونی ، مو و غدد عرق احتیاج به همکاری دارند تا بتوانند دمای مناسب بدن شما را تأمین کنند . اگر گاهی اوقات مجبور به دویدن در هوای گرم یا بازی کردن در هوای خنک باشید ، بدن شما می تواند بیش از حدگرم شود و یا دمای داخل بدنتان افت کند . امابدن شما بسیار باهوش است و می داند که چگونه دمای بدن شما را همیشه حدود ?? درجه سلیسیوس نگه دارد تا سلو ل های بدن سلامت بمانند .

حالا زمانی است که پوست شما دخالت می کند . او به پیغام فرستاده شده دماسنج داخلی مغز شما هیپوتالاموس پاسخ می دهد . رگهای خونی موجود در پوست شما که در این روز گرم و درحال دویدن هستید به دستور دماسنج مغز هیپو تالاموس مقداری از گرمای موجود در بدن را رها کرده و به بیرون از بدن می فرستند . این کار به این شکل صورت می گیرد که خون گرم بدن به نزدیکی سطح پوست می آید . و سپس از طریق مویرگ ها ی پوست این گرما از سطح پوست خارج می شود و به همین دلیل است که گاهی اوقات هنگام گرما یا دویدن صورت شما سرخ رنگ می شود . وقتی که بدن شما احتیاج به خنک شدن دارد ، غدد قندی نیز وارد عمل میشود و با تولید مقدار زیادی عرق گرمای بدن را خارج کرده و به هوای بیرون منتقل می کنند . هر چه قدر بیشتر گرمتان شود این غدد عرق بیشتری تولید می کنند و گرما توسط قطرات عرق از بدن خارج شده و این قطرات در هوا تبخیر شده و بدین ترتیب بدن خنک می شود . زمانی که اسکیت روی یخ بازی می کنید و یا در هوای سرد ناگهان احساس سرمای شدید به شما دست می دهد چطور بدن دمای خود را تنظیم می کند. و قتی که احساس سرما می کنید مویرگ های خونی گرمای موجود را تا جای ممکن حفظ کرده و پوست گرما را آزاد نمی کند و این مویرگ ها با تنگ شدن از خروج گرما جلوگیری می کنند و دراین هنگام شما ضربه هایی را که به سطح پوستتان وارد می شود احساس می کنید و به اصطلاح بدنتان مور مور می شود و ماهیچه های نازک مخصوصی زیر پوستی که به ماهیچه های سیخ کننده معروفند موجب سیخ شده موهای بدن می شود .
حالا که با عملکرد پوست آشنا شدیم می بینیم که پوست چه عملکرد عجیب و خارق العاده ای دارد . پوست تمام سطح بدن را می پوشاند و مانع وارد آمدن صدمه به اعضای داخلی بدن می شود و حتی دمای بدن را تا حدی کنترل می کند و از بدن محافظت می کند . پس با استفاده از کرمهای ضد آفتاب و مدت طولانی در معرض مستقیم نور آفتاب قرار نگرفتن از پوست خود محافظت کنید . هیچ فرقی نمی کند که پوست شما چه رنگی باشد زیرا اشعه ماورای بنفش خورشید برای کلیه پوست ها مضراست و پوست شما را سوزانده یا به آن صدمه می زند که شاید در ابتدا قابل مشاهده و احساس نباشد اما در دراز مدت بر پوست شما تأثیرمی گذارد .

علیرغم شش ، مغز و بقیه اعضای داخلی بدن ، پوست شما به شست وشوی کامل احتیاج دارد . در هنگام شستشو از آب و صابون مناسب استفاده کنید . هیچ وقت بانداژ کردن و پوشاندن زخم را با پارچه ای تمیز فراموش نکنید زیرا این کاراز ایجاد عفونت جلوگیری کرده و به بهبود هرچه سریع تر پوست کمک می کند . پس همیشه به خوبی از پوست خود مراقبت کنید !